Samoloty B-52 podróżowały z Wielkiej Brytanii do Rumunii i z powrotem. Oto dlaczego.
W piątek 4 marca amerykańskie bombowce B-52 poleciały na patrol z Wielkiej Brytanii, przez Niemcy do Rumunii i z powrotem. Na całej trasie bombowce pozostawały w niekwestionowanej przestrzeni powietrznej NATO, a patrol został powtórzony w poniedziałek 7 marca. Patrol został powtórzony w poniedziałek 7 marca. Pod wieloma względami loty nie były niczym nadzwyczajnym, ale tym razem odbywały się w cieniu wojny Rosji z Ukrainą. W świetle tej wojny, w której USA stanowczo zobowiązały się nie brać udziału, co robił nad Europą najbardziej kultowy bombowiec zimnej wojny?
B-52 z 5 Skrzydła Bombowego stacjonują w Minot w Północnej Dakocie. Ich misja 4 marca, jak określiło ją dowództwo Sił Powietrznych odpowiedzialne za Europę i Afrykę, polegała na przeprowadzeniu „lotu integracyjnego dalekiego zasięgu przez Europę z Niemcami i Rumunią”.
W tej roli bombowce przeprowadziły trening bliskiego wsparcia powietrznego, w którym współpracowały z niemieckimi kontrolerami ataku terminalnego (Joint Terminal Attack Controllers) – żołnierzami, których zadaniem jest kierowanie samolotów na cele, które mają zaatakować. Po ćwiczeniach z niemieckimi żołnierzami, B-52 przeprowadziły również trening bliskiego wsparcia powietrznego z siłami rumuńskimi. Niemcy i Rumunia, wraz ze Stanami Zjednoczonymi i 27 innymi krajami, są członkami NATO, wieloletniego sojuszu wojskowego o charakterze obronnym, którego korzenie sięgają czasów zimnej wojny.
Najwcześniejsze modele B-52 weszły do służby w 1955 r., zaledwie sześć lat po utworzeniu NATO. W czerwcu 1952 r. magazyn Popular Science napisał o prototypie B-52 pod nagłówkiem „Ośmiostrumieniowy gigant zaprojektowany do przenoszenia bomb atomowych w dowolne miejsce na świecie”. B-52 to następca bombowców B-29 o większym zasięgu, których USA użyły do zrzucenia bomb atomowych na Japonię. Ładunek atomowy był od początku przewidziany w projekcie. W 1957 r. „Popular Science” określał samolot mianem „bombowca wodorowego”, odzwierciedlając zmianę głowic atomowych na termojądrowe w przenoszonych bombach.
Bombowce były pierwszym środkiem, jaki narody miały do dyspozycji, by atakować bronią jądrową, i zarówno dla Stanów Zjednoczonych, jak i Rosji bomby przenoszone przez samoloty pozostają częścią „triady jądrowej” – terminu, który odnosi się do trzech amerykańskich sposobów atakowania bronią jądrową. (Pozostałe dwie nogi triady to rakiety ICBM odpalane z ziemi i rakiety odpalane z okrętów podwodnych). Fakt, że B-52 zagrał główną rolę w kultowej komedii o zimnowojennej apokalipsie atomowej Stanleya Kubricka z 1964 r. Dr Strangelove, bez wątpienia przyczynił się do utrwalenia wizerunku bombowca jako maszyny zagłady. Do dziś Stany Zjednoczone zaliczają bombowce B-52 do swoich samolotów zdolnych do przenoszenia ładunków jądrowych.
Dwie duże zmiany zmieniły sposób, w jaki B-52 są używane obecnie, w porównaniu z tym, jak były używane w momencie startu. B-52 jest formalnie nazywany „Stratofortress”, wywodząc się od B-17 Flying Fortress i B-29 Superfortress, i z tego powodu, gdy został dostarczony po raz pierwszy, nadal posiadał załogowe działko ogonowe, jako sposób ochrony samolotu przed myśliwcami wroga. Trwałym zagrożeniem dla bombowców okazały się pociski przeciwlotnicze, zdolne do namierzania i niszczenia B-52 na dystansach, które czyniły konwencjonalne bombardowania niebezpiecznymi.
Aby się do tego przystosować, w ostatnich dziesięcioleciach Siły Powietrzne USA używały B-52 tylko do tradycyjnych lotów bombowych przeciwko wrogom bez zaawansowanej obrony przeciwlotniczej. W niekwestionowanej przestrzeni powietrznej, jak podczas inwazji USA na Afganistan w 2001 r., B-52 były używane do bombardowań dywanowych, w tym bombami kasetowymi, jak twierdzi organizacja Human Rights Watch.
Przeciwko wyrafinowanym pociskom przeciwlotniczym i czujnikom, które mogą wykryć i zaatakować samoloty oddalone o setki mil, B-52 został wyposażony w pociski dalekiego zasięgu typu cruise. Pociski te są zamontowane w dwóch stojakach pod każdym skrzydłem, z których każdy mieści trzy pociski cruise, oraz wewnętrzny system wyrzutni obrotowej na 8 pocisków, mieszczący się w przedziale bombowym. Podstawowym pociskiem przenoszonym w przedziale bombowym jest JASSM-ER, konwencjonalny pocisk manewrujący o zasięgu około 1100 mil.
B-52 nadal zachowuje swoją rolę samolotu zdolnego do przenoszenia ładunków jądrowych, ale zadania bombowe są obecnie przekazane bombowcom B-2 typu stealth oraz myśliwcom F-15 i F-16. Jeśli B-52 miałby być przystosowany do misji nuklearnej, nie byłby uzbrojony w bomby grawitacyjne, lecz w jądrowe pociski manewrujące.
Podobnie jak w przypadku konwencjonalnych pocisków JASSM-ER, B-52 może przenosić po sześć pocisków AGM-86 Air Launched Cruise Missile pod każdym skrzydłem i osiem wewnątrz. Pociski AGM-86 mają zasięg 1500 mil, dzięki czemu mogą uderzać w cele znacznie oddalone od miejsc, w których aktualnie lecą bombowce.
Siły Powietrzne oficjalnie potwierdzają przechowywanie tych pocisków w Bazie Sił Powietrznych Minot w Północnej Dakocie oraz w Bazie Sił Powietrznych Barksdale w Luizjanie. W Wielkiej Brytanii, gdzie stacjonują bombowce 5 Skrzydła Bombowego, nie ma żadnej amerykańskiej broni jądrowej. W krajach NATO znajduje się sześć obiektów, w których przechowywane są amerykańskie bomby jądrowe, ale nie pociski manewrujące.
Wszystko to oznacza, że przeloty B-52 nad Europą nie były żadnym specjalnym sygnałem nuklearnym wysyłanym do Rosji. Loty bombowców są raczej częścią rutynowej maszynerii przygotowań do wojny toczonej bezpośrednio przeciwko NATO, a sygnał wysyłany przez ich loty to sygnał o stałym zaangażowaniu USA w wykorzystanie amerykańskich samolotów do obrony członków NATO. To właśnie tę misję – próbę przed wojną z Rosją w obronie państwa członkowskiego NATO – załogi bombowców B-52 ćwiczą od pokoleń.
